Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof


Ik belijd voor u allen...

Twijfel is een zonde, zeker als ze Heilige Geest betreft. Ik heb getwijfeld aan de Heilige Geest, aan de manier waarop Hij werkt in onze Kerk, dus ik belijd hierbij openlijk mijn schuld en vraag te bidden voor mijn vergeving.

De oorzaak van mijn twijfel is, zoals van vele zonden, een gebrek aan nederigheid, hoogmoed dus. Ik ben immers maar een gewone gelovige. Ik zeg voor het slapen een gebedje en ga ’s zondags naar de mis met koffie toe om wat te kletsen met de medeparochianen. Dat laatste vind ik heel aangenaam en interessant, want geloof me: er zitten daar nogal figuren tussen! Dat zou eigenlijk genoeg moeten zijn voor iemand als ik.

Maar neen. Ik lijk te denken dat ik me moet bekommeren om veel meer dan dat. In plaats van braaf tv te kijken, open ik mijn computer en mijn nieuwslezer zit vol nieuwe berichten die dag aan dag verontrustender worden. Die nieuwslezer is afgestemd op verkeerde zenders, want welke ontsteltenissen heb ik de laatste maanden al niet moeten doorstaan als ik moest lezen over geloofsondermijnende uitspraken van bisschoppen, kardinalen en een jezuietengeneraal, of als ik vervuld van onbegrip vernam hoe pausen en aartsbisschoppen zonder plichtplegingen gewaardeerde instituten, gemeenschappen en mensen onderuithalen.

Soms probeer ik het allemaal een beetje te relativeren. Alles heeft te maken de nieuwe manier waarop we communiceren. Ik las het op de blog Nikolaas Sintobin sj.

Blogger of paus, op het internet hebben ze hetzelfde recht en kans van spreken. Om al die verontrustende berichten in perspectief te plaatsen, bedenk ik me dat in het publieke debat de blogger veruit in het voordeel is, want elke keer als de paus zijn gram haalt op rigorisme, heeft de blogger zijn repliekje al klaar, terwijl de paus natuurlijk niet in de mogelijkheid verkeert elk van die bloggertjes van antwoord te dienen. Dat schept een onevenwicht, want wie het grootste bereik heeft, krijgt automatisch de pek en veren over zich.

We leven in een tijd van fake-news, denk ik dan, en wat er allemaal wordt beweerd op die -veelal obscure en anonieme- blogs moet je met een ferme korrel zout nemen. Als ik dan echter hetzelfde nieuws op de mainstream mediakanalen naga, vind ik dezelfde feiten, met als enige verschil dat de artikels daar, eerder dan in een toon van verontwaardiging, zijn opgesteld met een zekere voldaanheid over het gebeurde.

Er is veel meer informatie publiek dan vroeger, denk ik dan. Zo’n affaires zijn van alle tijden, alleen komen ze nu meer in de aandacht. Als je merkt dat redelijke mensen onzin beginnen uitkramen of mekaar de duvel aandoen, dan kan je ervan op aan dat ze in de greep zijn van macht, aanzien en eer, daarom niet persoonlijk, dan wel vanuit verblinde ijver om een selectief “algemeen belang” te dienen. Dat is altijd zo geweest en dat zal altijd zo zijn, ook in onze Kerk, maar vandaag wordt het steeds moeilijker alles in de achterkamertjes te houden.

Het zijn dus de nieuwe media die mij doen twijfelen, want als ik me er te lang aan blootstel (en dan laat ik nog de beker van Facebook aan mij voorbijgaan), voel ik bij elk nieuwtje dat me persoonlijk ergert, de achterdocht groeien. De schuld ligt bij de nieuwe media, denk ik dan, maar ondertussen gebeurt het wel allemaal…

Als het zo zit, kan ik de Kerk slechts liefhebben op de manier die Johan Sanctorum beschrijft, als “een geloof dat zichzelf niet vertrouwt”. Als atheïst, zoals Johan, ben ik misschien beter af dan als hypocriete katholiek? Nee, dat wil ik niet…

Een goed gewetensonderzoek begint bij jezelf. Misschien ligt het dan toch aan mij?

Dankzij de digitale media staan mensen in een heel ander onderling contact en vaak kom ik meer te weten over de bestuurlijke beslommeringen van de gemiddelde aartsbisschop of kardinaal dan over die van mijn eigen pastoor. Als onze pastoor op eigen houtje iets beslist (en dat kan hij, hoor), dan gaat dat over mensen of aangelegenheden in onze parochie waarvan ik toch minstens een beetje de achtergrond ken en hoewel ’s mans beslissingen niet altijd de mijne zouden zijn, kan ik ze dan wel plaatsen. Bovendien moet er goed worden samengewerkt, dus dan heeft het geen zin bij het minste ophef te maken en is een gezonde dosis loyauteit op haar plaats.

Dat ontbreekt als ik een ontstellend bericht hoor over weer een traditionele gemeenschap die uit het aartsbisdom is buitengekegeld of over de dreigende vermassacrering van het missaal in het Nederlands. Niet dat ik niet loyaal zou willen zijn, integendeel, maar ik ken de mensen niet persoonlijk die erbij betrokken zijn, noch de achtergrond van het gebeuren, noch de beweegredenen die misschien om goede redenen niet aan de grote klok worden gehangen. Aan vrienden ben ik mijn loyauteit verschuldigd, maar aan vreemden lukt me dat niet zo. Dus mijn laatste poging om de nieuwsberichten te verteren, is te erkennen dat ik eigenlijk niet weet waarover het gaat en dat het me daarom moeilijk valt de gepaste loyauteit aan de dag te leggen.

Laat de heren hun zaken regelen zoals hun dat onderscheiden is door dezelfde Heilige Geest die -hopelijk- mij in mijn dagelijkse beslommeringen bijstaat. Ik hoef daar niet op toe te zien, ik moet niet over alles een mening hebben, laat staan dat die iets zou toevoegen.

Het was in eerste instantie een beetje grappig de provocerende analyse te lezen dat de uitspraak van pater Sosa sj. een extreme vorm van clericalisme is, want hij behoudt de interpretatie van de woorden van Jezus zoals die in de bijbel staan, voor aan een selecte groep van bijbelkenners. Maar het is geen grap, het is de essentie van de katholieke Kerk. Onze Kerk is in haar wezen clericaal en dat maakt haar sterkte. Eenvoudige gelovigen vinden hun plaats in dat grote lichaam en zelfs als hun eigen hoogmoed hen daarin op de proef stelt, hoeven ze niet toe te geven aan de twijfel, juist omdat ze mogen vertrouwen dat er mensen zijn geroepen om dat lichaam structuur te geven en in beweging te houden, ook al gaat hen dat volledig boven hun petje.

Deze gewone gelovige gaat proberen de vasten in te gaan na een grote schoonmaak op twitter en feedly en met de intentie meer te bidden voor de Kerk. Eens kijken of dat een verlichting van het geweten zal opleveren …

Verwante onderwerpen...