Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof


Geen Pasen zonder onbevlekte ontvangenis

Vanavond lazen we op Tweeten met God de vraag: Is Kerstmis het grootste feest van het jaar? Zoonlief voelde al dat het een strikvraag zou zijn en kwam na drie pogingen toch uit bij Pasen als het belangrijkste feest.

Dat is toch niet logisch, klonk het verongelijkt, want zonder Kerstmis was er toch geen Pasen!? Geen speld tussen te krijgen! Als je de ontstaansgeschiedenis van de feesten in de liturgische kalender bekijkt, is dat ook exact de redenering die we al tweeduizend jaar volgen. Zo lang hebben we erover gedaan om stap voor stap tot de root cause van Pasen te komen.

Pasen is als christelijk feest niet echt ontstaan, want het is gewoon het joodse paasfeest dat de eerste christenen zijn blijven doorvieren. Gemakkelijkheidshalve kan je zeggen dat het christelijke Paasfeest dateert van het jaar 34, het eerste Pasen na Christus' Hemelvaart. Pasen is dus in elk geval het oudste christelijke feest.

Geen Pasen echter, als Christus niet zou geboren zijn. Kerstmis is als feest al iets minder oud: het is in de vierde eeuw vastgelegd in de kalender van de Kerk. Noteer dat het ook iets jonger is dan het feest van Driekoningen.

Geen Kerstmis echter, als niet de Engel de Blijde Boodschap aan Maria had gebracht! Het feest van de Annunciatie, gevierd negen maanden voor Kerstmis, is terug te voeren tot de vierde-vijfde eeuw. Weer wat jonger dus.

Geen blijde boodschap als niet Joachim en Anna hun dochtertje in de Tempel aan God hadden opgedragen. Het feest is bij ons niet zo bekend, een obscure gedachtenis slechts, op 21 november, maar in de Oosterse Kerk wel behoorlijk belangrijk. Daar bestaat het sinds de achtste eeuw. We zijn dus weer enkele eeuwen verder in de tijd.

Hadden Maria’s ouders hun dochtertje opgedragen aan God, als zij niet gevoeld hadden dat zij onbevlekt ontvangen was? Voor de afkondiging van het dogma in 1854 werd de geboorte van Maria reeds gevierd op 8 december, maar het eigenlijke feest is dus slechts 165 jaar oud. Dit is het jongste feest in het rijtje root causes van Pasen.

Gek dat de Kerk er zo lang over gedaan heeft om dit rijte af te maken. Elke keer een stapje verder teruggegraven in de heilsgeschiedenis om er een nieuw feest van te maken. Maar zouden we met de onbevlekte ontvangenis werkelijk de ultieme conditio sine qua non van Pasen gevonden hebben, waarvan God zijn verlossingswerk heeft doen afhangen? Ongetwijfeld niet. Hij moet al veel langer aan de slag zijn om de komst van zijn Zoon voor te bereiden. Kijk maar naar de profeten, die er al een vermoeden van hadden! Wat een onuitputtelijke bron om feesten van te maken!

Verwante onderwerpen...

  • Noveen

    De kracht van gebed is herhaling. In uitzonderlijke, acute omstandigheden kan een kort schietgebedje deugd doen, maar …

  • Omdat het slaven zijn die staande eten

    Verdrietig? Telkens ik het verhaal van de Emmaüsgangers herlees, overvalt me dieper de treffende gelijkenis met de …

  • Fascinerende lezingen

    Fascinerende lezingen waren het vanmorgen, op de vierde zondag van de advent in het B-jaar. Eerst kregen we het fragment …

  • Katholiek Kwartetten: sacramenten, feesten

    Katholiek Kwartetten is een kwartetspel met als thema het katholieke geloof. Dit artikel introduceert de laatste twee …

  • 99,9% bijbelgetrouw passiespel

    Het lijdensverhaal in toneelvorm Voor de passieweek heeft Geloven Leren een reeks bijzondere publicaties in petto: het …