De macht van het kwaad

249. Vrijdag na de Zesde Zondag na Pinksteren

Het kwaad is het mysterie van deze wereld. Wij mogen daaraan niet lichtvaardig voorbijgaan. Niet dat wij moeten trachten dit geheim verstandelijk te doorgronden. God vraagt van ons veeleer de eenvoud des geloofs die ondanks en zelfs in het kwaad en door het kwaad heen het bestaan van God en de liefdevolle voorzienigheid van de Vader in de hemelen aanvaardt, zonder aarzelen en zonder twijfelen. Maar wat de Heer niet wil is dat wij het geheim der zonde dat Hem de dood deed ondergaan, zouden pogen te vergeten of te verdoezelen. Dat wij niet leven alsof het kwaad niet bestond of „zo erg niet is” en voornamelijk een uitvindsel zou zijn van boetepredikers die gaarne overdrijven. Zou Christus soms uit haat jegens het leven en de vreugde de treurenden hebben zalig geprezen? Is het niet veeleer omdat zij die het besef van de verschrikkelijke macht van het kwaad niet van zich afschudden, zijn lijden in de Hof voortzetten? Zij kunnen niet vergeten wat Paulus zeide: Hem die geen zonde kende heeft God voor ons tot zonde gemaakt. Zijn niet drie van de vier beden van het Onze Vader waarin de Heer ons laat smeken voor onszelf, een afzwering van het kwaad: Vergeef ons onze schulden, leid ons niet in bekoring, verlos ons van het kwaad?

2. Achter de zonden der mensheid staat de duivel als de persoonlijke macht van het kwaad, als de tegenstander van God en Christus. Sint Paulus schrijft: „Wij hebben te strijden niet tegen vlees en bloed, maar tegen de heerschappijen en de machten, tegen de wereldbeheersers van deze duisternis, tegen de boze geesten in het luchtruim” ( Eph. 6, 12 ). En de heilige Johannes verklaart dat de gehele wereld buiten Christus in de macht van de boze ligt ( 1 Joh. 5, 19 ).

Slechts door de vereniging met Jezus die in zijn vlees de strijd met de zonde en de satan heeft aangebonden, kunnen wij het kwaad overwinnen. Dit is ook de diepe zin van de duiveluitdrijvingen waarvan wij lezen in de evangeliën. „Indien Ik door Gods Geest de duivels uitdrijf, dan is ook het koninkrijk Gods onder u verschenen. Of hoe zal iemand het huis van een sterke man binnendringen en zijn huisraad roven, zo hij niet eerst de sterke bindt?” ( Mt. 12, 28. 29 ). Jezus is die Sterkere, die in zijn mensheid de satan overwon en ons de kracht verleent in zijn zege te delen.

3. Jezus wil dat wij, in onze houding tegenover het kwaad, twee fouten vermijden, oppervlakkigheid zowel als gebrek aan vertrouwen. Hij wil dat wij diep doordrongen zijn van de ontzaglijke ernst van de geestelijke strijd die in de harten der mensen wordt uitgevochten. Hij wil dat wij de tragiek van de zonde in onszelf en in de anderen beseffen, dat wij treuren om het kwaad en lijden om de zonde, zoals Hijzelf, God, is mens geworden om de straf der zonde te ondergaan in zijn schuldeloos lichaam. Wij mogen ons niet wijsmaken dat de aarde een paradijs is, dat zij een paradijs kan worden vóór de zonde is verdelgd en de boze voor eeuwig geketend in de poel van zwavel en vuur. Als de apostel moeten wij aanvullen wat aan Christus' lijden ontbreekt, treurend met een droefheid die getemperd wordt door de hoop der opstanding.

Want de Heer wil ook dat wij de moed niet verliezen. Kan het soms niet lijken als wij de wereld overzien, alsof zijn ondergaat in een vloedgolf van kwaad? De macht van het boze, zo onwankelbaar gevestigd, zo hecht georganiseerd, zo luide sprekend, schijnt bijna het weinige goede weg te vagen van de oppervlakte der aarde en de klacht van de psalmist komt ons in de gedachte: „Er is geen rechtvaardige, zelfs niet één. Er is geen verstandige, niemand die God zoekt” ( Ps. 13, 2 ). De gelovige voelt zich slechts lid van de kleine kudde, zoals de apostelen in de dagen van Christus' sterfelijk leven. En Jezus zegt ons niet dat wij ons vergissen. Hij roept ons toe: „In de wereld hebt gij verdrukking te lijden, maar schept moed: Ik heb de wereld overwonnen” ( Joh. 16, 33 ).

Willem Grossouw

Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)