Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof

Elke dag van de Vasten even bezinnen

 Mar 4, 2023    4 min read
blog

De website Alledaags Geloven vereist regelmatig “onderhoud”. Om het even technisch te duiden: op de server lopen scripts die dagelijks tientallen websites aflopen om te zien of er nieuwe inhoud gepubliceerd is. Als die websites een RSS-feed hebben (een XML-bestand met een gestandardiseerd overzicht van alle artikels), is dat redelijk eenvoudig, maar in het andere geval moeten die scripts de webpagina trachten te interpreteren. Als die website toevallig een nieuwe layout kreeg, loopt dat mis en moet ik mijn scripts ‘refactoren’ om de interpretatie opnieuw te laten werken.

Bij het begin van de Vasten heb ik nog zo’n onderhoud gegeven. Op Alledaags Geloven krijg je voor alle 79 websites een kaart met dagverse content! Eén enkele klik op het icoontje met de Heilige Geest volstaat om jóuw bezinningspuntje voor de dag te halen (want ja, ook via digitale algoritmes werkt de voorzienigheid :) ).

Om toch even over iets uit te wijden, wil ik het even hebben over twee andere vastenkalenders, op papier. De ene ontving ik bij het maandelijkse tijdschrift van Radio Maria Vlaanderen en de andere is de kalender van Broederlijk Delen, die ik in de parochie aankocht. Op de kalender van Radio Maria krijg je elke dag een citaat of een beschouwing bij het leven en de spiritualiteit van de heilige Theresia van Lisieux. Op de kalender van Broederlijk Delen gaat het over projecten in ontwikkelingslanden.

Het belangrijkste ‘ontwikkelingsland’ waarover de Kerk zich te ontfermen heeft, is de ziel van de mens. De ziel niet van zomaar een mens, nee, onze eigen ziel. De kalender van Broederlijk Delen komt me voor als een feel-good-muurbekleding. Je hebt wat geld gegeven en je ziet elke dag opnieuw hoeveel goeds je wel gedaan hebt, of heel concreet: hoeveel meer goeds je zou kunnen doen als je meer zou geven. De kalender van Radio Maria maakt een heel andere aanspraak op je persoon, je leven te bekeren op basis van het voorbeeld van dat meisje dat honderd jaar geleden in Frankrijk in het klooster intrad.

In tegenstelling tot goede werken, is het geloof iets onvatbaars. In de Kerk geldt het dan ook als een Goddelijke Genade. Is het geloof iets dat je jezelf kan aanmeten door vrome daden? Nee. Kan je het verwerven door goede werken? Nee. Geloof is een toestand van de ziel en het gaat hand in hand met vrome daden en goede werken, al naargelang de levensstaat van de gelovige.

Als ik ’s morgens zou moeten kiezen van welke kalender ik het blaadje ga lezen, kies ik zeker en vast die van Radio Maria, omdat ik daaruit hoop toch telkens een kleine aanzet tot bekering te vinden in mijn persoonlijk leven. Dat wil echter niet zeggen dat de goede werken zinloos zijn, alles behalve! Maar het ene kan niet zonder het andere. Goede werken kan je ook doen zonder geloof. Er zijn zoveel mensen in onze seculiere samenleving die, kleinschalig of grootschalig, goede werken doen, los van geloof, waartoe ik mezelf nooit in staat zou zien.

Goede werken zijn relevant voor het gelovig leven, maar niet significant. Als je mensen ergens warm voor wil maken, bijvoorbeeld voor het geloof, doe je dat met het promoten van een unique selling point, iets wat jij alleen kan aanbieden. Dat zijn dus niet de goede werken. Wel de nederige relatie die een Theresia van Lisieux heeft met God.

Toch zegt Jezus volgens Johannes 13:35 “Hieraan zullen allen erkennen, dat gij mijn leerlingen zijt, wanneer gij elkander liefhebt.” Daarmee lijken goede werken dus wél significant voor het geloof. Die uitspraak is voorafgegaan door “Een nieuw gebod geef Ik u: Bemint elkander; zoals Ik u heb liefgehad, moet gij ook elkander beminnen.” De liefde van God gaat onze onderlinge liefde vooraf. Geloven is misschien niet zozeer God beminnen, maar zich bemind weten door God.

Dit vraagstuk maakt deel uit van de rechtvaardigingsleer, maar da’s een theologische discipline op zichzelf…

Verwante onderwerpen...