Geloven in de Liefde

211. Dinsdag na de Eerste Zondag na Pinksteren

Het epistel van de eerste Zondag na Pinksteren bevat een der verhevenste passages van Sint Jan . Het leidende idee is: de liefde. De goddelijke liefde allereerst; de Liefde die God is: Deus caritas est . De heeft haar allerhoogste openbaring gevonden in de verlossende kruisdood van de eengeboren Zoon. Dan de christelijke liefde voor de naaste, die aan dat goddelijk toonbeeld met beantwoorden. De volmaaktheid en de vruchten der liefde. Het hele epistel is één aaneenschakeling van prachtige teksten zoals alleen de beminde leerling ze kan formuleren: louter bovennatuurlijk, goddelijk diep en tegelijk van een doorzichtige eenvoud. De ziel die God zoekt, vindt hier overvloedige stof ter overdenking. We lichten uit deze rijkdom één zinnetje: „Wij geloven in de liefde die God ons toedraagt en wij hebben haar erkend” ( 1 Joh. 4, 16 ).

1. Het leven moet bezield zijn en gedragen worden door de diepe overtuiging van Gods liefde voor ons. Deze overtuiging wordt geboren uit het geloof en gevoed door de ervaring: zó wordt zij een „kennen” : „wij geloven in de Liefde en wij hebben haar erkend” . Het is mogelijk door verstandelijke redenering alleen te komen tot een zekere kennis van God. Maar het is niet deze kennis die Johannes hier bedoelt. Hij denkt aan de openbaring van Gods liefde, die Jezus ons heeft gebracht door zijn dood aan het kruis. „Mijn eigenlijke leven is geloven in Gods Zoon, die mij heeft liefgehad en die zich voor mij heeft overgeleverd” ( Gal. 2, 20 ). En deze liefde blijft werkzaam in elk christelijk leven door de Geest van Jezus en zijn gaven die ons geschonken worden. De liefdevolle voorzienigheid van onze Vader leidt ons leven en zijn lotgevallen, grote en kleine; en tegelijkertijd leert de Geest die in ons woont, ons „alle waarheid” : Hij doet ons in onze ervaringen, ook en bovenal in de smartelijke, en in heel onze levensloop, de liefde van God aanschouwen, bewonderen en dankbaar smaken. Om het geloof in deze liefde, die aan het werk is in mijn eigen leven, gaat het. Daardoor alleen komt mijn leven te staan in rechtstreekse aansluiting op en vereniging met de goddelijke liefde, die ons verlost door Jezus' dood en verheerlijking. Daardoor voltrekt zich mijn verlossing, mijn heil.

2. Men zou kunnen denken, dat de gedachte aan Gods liefde een gemakkelijke en troostrijke gedachte is. Maar wij kunnen dit toch alleen menen, als wij van Gods liefde een vage en al te menselijke voorstelling hebben, — niet meer, zodra wij haar plaatsen midden in de werkelijkheid van ons leven en haar weten te zien als de goddelijke, dat is oneindige liefde. Dan is het wel een diep troostende, maar geen gemakkelijke gedachte, veeleer een veeleisende, ja alles eisende werkelijkheid. Dan zouden wij onze ogen willen afwenden, om rustig verder te leven, niet slecht of lauw, maar behoorlijk en verstandig, niet steeds in dat licht dat onze ogen niet verdragen kunnen. — En wij kunnen dat ook niet, maar Hij die ons liefheeft, komt ons te hulp, indien wij nederig op Hem vertrouwen.

3. En meen niet, dat met die eerlijke en volledige overgave aan de goddelijke liefde alles gewonnen is. Hoe dikwijls zult gij nog opnieuw moeten geven en onderwerpen aan de wil Gods (want deze is: liefde)! De reden is, dat gij u niet aanstonds volmaakt kunt geven. De reden is, dat, terwijl Gods gaven onherroepelijk zijn en zonder berouw ( Rom. 11, 29 ), wij de onze aan God altijd weer beknibbelen en willen terugnemen wat ons nooit heeft toebehoord . De reden is, dat God u liefheeft en u daarom geleidelijk binnenvoert in de woestijn en het paradijs der liefde; want Hij kent ons maaksel. Van ons wordt vóór alles en in alles gevraagd: geloof in de Liefde. Ook als zij voor ons raadsel is en kruisiging. Dan vooral. Het ware geloof begint daar waar wij Gods handelen met ons niet meer begrijpen. En daar begint ook onze liefde en achter deze duisternis ligt het paradijs.

Willem Grossouw

Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)