Het mateloze vertrouwen

108. Donderdag na Aswoensdag

„Werp uw zorg op de Heer en Hij zal u voeden” ( Ps. 54, 23 ; introitus en graduale ). Dit is de hoofdgedachte van vandaag: wederom het vertrouwen. Tweemaal laat de Kerk heden deze schone tekst zingen. En het offertorium geeft eigenlijk dezelfde gedachte: „Tot U, Heer, verhef ik mijn ziel. Op U vertrouw ik; laat mij niet te schande worden” ( Ps. 24, 1 ). Het epistel zowel als het evangelie bevatten troostrijke voorbeelden van de macht van het smeekgebed: de genezing van koning Ezechias en van de dienaar van de heidense honderdman, wiens nederigheid en geloof ons altijd opnieuw ontroeren: „Heer, ik ben niet waardig dat Gij onder mijn dak komt” , — en het is ook niet nodig.

1. De deugd van godsvertrouwen is er een waaraan velen weinig aandacht schenken, omdat zij menen niet licht tegen deze deugd te zondigen zoals b.v. wel tegen de rechtvaardigheid en de kuisheid, en omdat men zelden precies kan aangeven welke daden hier van ons worden geëist. Maar zij vergeten daarbij twee dingen. Ten eerste: er is geen gesteltenis der ziel waarop het Nieuwe Testament en bijzonder de Heer Jezus zelf in de evangeliën sterker aandringt dan deze. Het geloof in zijn wondermacht dat Jezus gewoonlijk al voorwaarde stelt voor een genezing, is niets anders dan een akte van godsvertrouwen in concreto : de gedachte dat God mij hier en nu zal helpen. Dit is de enige echte wijze van vertrouwen, niet de vage en algemene gedachte, dat God machtig genoeg is om te helpen, maar het toch wel niet zal of wil doen. Ten tweede: het godsvertrouwen is de grote hefboom van het geestelijk leven, de beslissende en onontbeerlijke stap op de weg ter heiliging. Wie niet op God vertrouwt, dat is, diep overtuigd van zijn eigen volstrekte onmacht alles van God durft verwachten, zal zelfs niet de eerste stappen zetten op deze weg. De liefde is de koningin, want heiligheid is de volmaaktheid der liefde. Maar men kan niet met de volmaakte liefde beginnen en praktischgesproken komt de kwestie hierop neer: hoe geraak ik tot de volmaakte liefde? Enkel en alleen door een rotsvast en grenzenloos vertrouwen. „Zonder Mij kunt ge niets.” Wie hoe dan ook op eigen kracht vertrouwt, komt er nooit. Maar dit absolute wanvertrouwen van zichzelf, gebaseerd op zelfkennis en nederigheid, is nog negatief. Dit luchtledig moet worden aan- en opgevuld door de positieve volheid van het vertrouwen, door het wondergeloof in de orde der genade. Gods almachtige liefde kent slechts één grens: de maat van ons vertrouwen.

2. De kleingelovigen vergeten ook, dat niets God grotere glorie geeft dan het blinde, onbegrensde vertrouwen. Daardoor behandelen wij God als God. Wij kunnen dit met een voorbeeld uit het menselijke leven verduidelijken. Veronderstel dat een man en een vrouw jarenlang van elkaar worden gescheiden door omstandigheden buiten hun macht en dat er al die tijd geen enkele mogelijkheid bestaat om met elkaar in contact te komen. Indien zij nu niet alleen in feite elkander trouw blijven, maar ook in hun gedachte en in hun hart geen ogenblik twijfelen aan de trouw en de liefde van de ander, dan is dat een vertrouwen dat ten opzichte van mensen misschien niet licht gerechtvaardigd is, maar dat, wanneer het gemotiveerd is, die ander ten hoogste eert en hoogste waardering insluit voor zijn persoon. God is Degene, die wij niet zien, maar in wie wij geloven. Hij is de hemelse Vader in het verre vaderland. Somtijds ondervinden wij de troost van zijn zoete aanwezigheid en speuren wij de zegen van zijn weldaden. Somtijds menen wij in ons leven de gouden draad te zien van zijn voorzienigheid. Maar niet zelden houdt Hij zich verborgen en zijn beste vrienden gaan soms treurend door dit oord der ballingschap, de Beminde zoekend die zij niet vinden kunnen. Zalig hij die ook dan niet wankelt in zijn hart en blijft geloven, ten volle, in de liefde van onze verborgen God! Als Abraham , de vader van ons geloof, „geeft hij glorie aan God” ( Rom. 4, 20 ).

Willem Grossouw

Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)