Geloven Leren
Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof
Het zuivere offer
229. Zaterdag na de Derde Zondag na Pinksteren
Hebben wij wel ooit werkelijk onze aandacht geschonken aan de schone gebeden die de canon der mis bevat? Zoals bijvoorbeeld dit wat onmiddellijk op de consecratie volgt: „Daarom, Heer, zijn wij, uw dienaren (maar toch ook uw heilig volk), de zo zalige passie indachtig van Christus, uw Zoon, onze Heer, en tevens zijn opstanding uit de onderwereld en ook nog zijn heerlijke hemelvaart. Zó bieden wij uw roemrijke majesteit van uw eigen gaven en geschenken dit zuivere offer aan, dit heilige offer, dit onbevlekte offer: dit heilige brood des eeuwigen levens en deze kelk van onvergankelijk heil.”
1. Ik heb meermalen vrome mensen die dagelijks in hun missaal trouw de mis volgen horen klagen dat zij, tegen hun wil, koud en ongevoelig bleven bij het hoogheilige offer. Deze dorheid is, zeker voor een deel, een onvermijdelijk gevolg van onze natuurlijke zwakheid. Maar is men ook op dit punt niet vaak het slachtoffer van de methode? Ongetwijfeld is, theoretisch gesproken, de beste manier om de mis bij te wonen die welke bestaat in het gebruik van het missaal, in het lezen der gebeden welke de priester uitspreekt aan het altaar. Maar is het daarom noodzakelijk elke dag alle gebeden met de priester mee te bidden? Verdient het geen aanbeveling om bij voorbeeld eens een enkel stuk van de canon langzaam en overwegend te lezen in plaats van altijd de gehele canon te bidden in het betrekkelijk snelle tempo waartoe de priester als agens , als degene die de heilige handelingen officieel verricht, gehouden is? Zou het somtijds niet beter zijn te trachten om zonder enig boek overwegend door te dringen in de zin van het offer, in de werkelijkheid die zich voltrekt voor ons en met ons?
2. Hoe schoon en waardig, hoe brandend van ingehouden geestdrift is de taal van het gebed dat wij boven in een altijd nog gebrekkige vertaling gaven (en wij hadden even goed een ander gebed kunnen kiezen uit het „gewone der mis” ). Zulk een getuigenis uit de christelijke oudheid onthult ons de betekenis van de heilige mis. Ook daarover klagen velen dat het zo moeilijk is deze te begrijpen of aan anderen te verklaren. Natuurlijk is het onmogelijk dat geheim des geloofs te „verklaren” , maar willen wij hierin een geestelijk inzicht verkrijgen, laten wij ons dan wenden tot de bron der liturgie. Dit is de mis: de Kerk, Gods onwaardige „dienaren en tegelijk zijn heilig volk” , verzameld en tegenwoordig in priester en gelovigen die aanwezig zijn, biedt de opperste goddelijke majesteit de onbevlekte offerande aan die Christus is. Deze gave is eerst in de vruchten der aarde tot ons gekomen als gave van onze hemelse Vader: het brood en de wijn, geschenken van Gods goedheid. Door het woord van Christus dat de priester mag spreken en de heiligende kracht van zijn Geest zijn zij geworden „zuiver, heilig, onbevlekt” , een gave die de Vader behaagt en die ons „eeuwig leven en onvergankelijk heil” brengt. En daarbij zijn wij voortdurend, naar Christus' bevel, zijn „zalige passie” (zijn „gelukkig lijden” ) en daarop volgende verheerlijking indachtig. Het goddelijke Lam is immers op onze altaren tegenwoordig als gekruisigd en verheerlijkt tevens, als eenmaal geslachtofferd en eeuwig levend. Dit offer is het onze , want het komt aanwezig onder de zinnebeeldige sluier van onze gaven, van ons brood en onze wijn, en door zijn mensheid is Christus onverbrekelijk verbonden met allen die in Hem geloven en door de doop in zijn Lichaam werden opgenomen. Hij zal in de communie die eenheid voltooien, als ons de spijze wordt gereikt waardoor Hij blijft in ons en wij in Hem.
3. Zo is de mis onze hoogste gave aan de goddelijke majesteit, de verheven hulde die wij God brengen in Christus , met de gevoelens van Jezus' Hart, met de onbeschrijfelijke aandrang van zijn liefde voor de Vader. wij bieden God aan wat Hijzelf ons in handen stelde: zijn geliefde Zoon. In de eeuwige beweging van het Woord tot de Vader worden wij opgenomen door de mensheid van Christus, door onze deelname aan het lichaam des Heren dat voor ons werd overgeleverd. Bedenken wij dat dit offer één is en eeuwig en zonder onderbreking voortduurt. Wie gelooft en bemint kan elk ogenblik van de dag en de nacht zich verenigen met de Zoon, die zich voor ons heeft geslachtofferd.
Willem Grossouw
Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)