In het licht van Gods oordeel

370. Vier en twintigste Zondag na Pinksteren

De Kerk herinnert de mens in deze laatste week van het kerkelijk jaar aan zijn einde door hem in de woorden des Heren het einde van deze wereld voor te houden. Het aflopen van de jaarkring verbeeldt onze eigen vergankelijkheid. De laatste dingen van wereld en mensheid vinden hun voorspel in de dood en het oordeel van de afzonderlijke mens. Ten gevolge van de heilzame praktijken van missie en retraite zijn vele katholieken wellicht geneigd te menen dat de gedachte aan de uitersten beperkt moet blijven tot die perioden van geestelijke extra-voeding. Niets is minder waar. „Bij al uw handelen denk aan het einde en in eeuwigheid zult gij niet zondigen” ( Eccli.7, 40 ). Er zijn weinig dingen die ons zo krachtig tot de deugd opwekken als de overweging van de dood en de hel. Er zijn weinig dingen waartoe onze Heer zelf ons in de evangeliën dringender aanspoort dan tot waakzaamheid. Het christelijke leven is uit zijn aard geheel gericht op dat einde dat voor de ware christen schone voleinding en heerlijk begin zal zijn. „Dan zullen zij de Zoon des mensen zien komen op de wolken des hemels met grote macht en majesteit” ( Mt.24, 30 ; evangelie). De Heer komt voor ieder van ons in het ogenblik van de dood. Ook zonder voortekenen weten wij dat dit „dicht bij is en voor de deur staat” .

1. Dan vindt het bijzondere oordeel plaats. Christus, de rechter van levenden en doden, zal het oordeel uitspreken over ons leven, over alle daden van ons leven. In zijn genadeloos licht zullen wijzelf dan, in één oogwenk, heel ons leven overschouwen en in die klaarheid, die alle schuilhoeken van ons bewustzijn doorlicht, ons eigen lot lezen. Dat is het oordeel: dat wij zelf zien zoals God ziet en dat wij zien dat het zó is en niet anders wezen kan. Wij zullen eensklaps onszelf kennen zoals wij zijn, onze armzalige deugd en onze zonden, de genaden Gods en alle verspeelde kansen, alle weigeringen en alle halve antwoorden op Gods roep. Wij zullen alleen zijn voor God. Het scherm van de zinnen zal zijn opgehaald, het rookgordijn van gewoonte en omgeving is verdwaald. Zelfzucht, ijdelheid en oppervlakkigheid kunnen onze naaktheid niet langer camoufleren. Het beroep op anderen die niet beter waren dan wij zal op onze lippen besterven. Wij zullen eindelijk weten. Wij zullen onszelf oordelen: sprakeloze beaming van het woord dat weerklinkt uit de mond van de Rechter.

2. Wij willen de Heer Jezus bidden, dat Hij nu reeds een straal van dat licht zende in de duisternis van ons aardse leven. Dat wij nu, in deze tijd van inkeer en boete, mogen leven in het licht van zijn oordeel. Dat wij, „vervuld met de kennis van zijn wil” , zoals het epistel zegt, ons leven en onze daden mogen beoordelen naar die zuivere maatstaf. „Wat Ik u zeg, dat zeg Ik tot allen: Waakt!” ( Mk.13, 37 ).Christelijke waakzaamheid, christelijke helderheid moet door de aardse schijn heenschouwen, moet vrijwaren voor de begoochelingen van het egoïsme om het naakte wezen te zien van onze daden, hun waarde en onwaarde in het oog van God.

De heilige Vincentius a Paulo was gewoon de dag te beëindigen met de gedachte aan de dood. Wat standhoudt in het licht van de dood en van het oordeel Gods heeft eeuwigheidswaarde. Al het andere is van weinig belang.

3. Zalig zij die gewoon zijn te leven in de tegenwoordigheid Gods! Wanneer wij eerlijk trachten voortdurend met God verenigd te leven, ons daarbij baserend op het geloof en niet op het gevoel, behoeven wij het oordeel na de dood niet te vrezen. Dan zal immers ons sterven niet een ontwaken zijn in de schrikwekkende Aanwezigheid die wij tijdens ons leven ontvlucht hebben, noch een ontzettende ontdekking van onszelf in het licht van God noch een vernemen van de stem die zegt: „Ik heb u nooit gekend” , — maar een overgang naar de eeuwige tegenwoordigheid, zonder beeld of schaduw, van Hem die wij zochten in de duisternis van het geloof en in wiens licht wij poogden al onze daden te beoordelen.

Willem Grossouw

Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)