Sacramenten out of the box

⊕

Nog maar vijf maanden en de synode over het gezin vindt plaats. Het belangrijkste thema van de synode zullen de sacramenten zijn. Voor we beginnen over de vraag of hertrouwde echtgescheidenen de communie mogen ontvangen (staat trouwens niet op het agenda van dit artikel), graag even een stapje terug. Moeten de sacramenten het centrale thema zijn op een synode die over het gezin gaat? Moet het niet over het gezin gaan!?

De meeste katholieke lijken sacramenten niet erg belangrijk te vinden. De zondagsmis wordt bezocht als er echt niks anders op de agenda staat. Eerste communie en vormsel zijn gelegenheden waar een mis op kinderleest de ouverture is voor het familiefeest. Biecht, wat is dat? Huwelijk, doopsel, ja dat mag nog, maar hoeveel loze beloftes worden er niet uitgesproken over kwade dagen en katholieke opvoeding en zo, waar nadien niemand nog om maalt.

Misschien kort door de bocht, maar het geeft de indruk dat veel (de meeste?) katholieken vinden dat ze die sacramenten eigenlijk niet nodig hebben. Die zijn een stuk van het decor geworden. Gewaardeerd omwille van hun esthetiek, maar niet omwille van de eigenlijke genade die het sacrament voortbrengt, waarvan de esthetiek slechts een functionele verbeelding is.

Toch zal het op de gezinssynode over sacramenten gaan. En niet onterecht, want het gezin is de eerste plaats om sacramenten te beleven. Het gezin, desgevallend aangevuld met getuigen of peter en meter, is het biotoop waar huwelijk, doopsel, eucharistie, vormsel en ziekenzalving beleefd worden. Of is het andersom? Vormen de sacramenten het biotoop waarin het gezinsleven een voedingsbodem kan vinden?

De bisschoppen mogen op de synode ook echt wel eens out of the box nadenken hoe de Kerk gezinnen kan helpen om het decor te doorprikken en door te dringen tot de werkelijke genade die van een intensief sacramenteel leven uitgaat.

Out of the box, dat kan vanalles betekenen, maar proberen de sacramenten “toegankelijker” te maken door nog meer op de inhoud toe te geven, dat is alvast niet out of the box, daarmee hou je alleen de doos over.

Zelf heb ik er niet meteen een uitgesproken visie op, maar ik heb wel enkele artikelen aangestipt waar soms verrassende ideeën worden onderzocht, die ik hier op een rijtje zet.

The proposal of a “third way” (Thomas Michelet, O.P.)  Een ‘bijzondere vorm’ voor het sacrament van de biecht, gebaseerd op de vroegchristelijke traditie van boete en verzoening, waarbij het proces zich in de tijd uitstrekt, de boeteling deel blijft uitmaken van de kerkgemeenschap en de absolutie volgt op de boete (wat in onze klassieke biecht ondersom is).

The confirmation question (Bishop Samuel Aquila)  —  The Role of Christ and Sacramental Graces in Sacramental Catechesis (Bischop Larry Silva) Ook een vroegchristelijke traditie is de volgorde waarin de sacramenten ontvangen worden, die niet de onze is. Dan komt het vormsel vóór de eerste communie!

Voor het derde thema vind ik niet meteen een gezagdragend opiniemaker, maar dat komt misschien omdat het nogal poliek gevoelig kan zijn, en heeft wat te maken met de scheiding van Kerk en staat. Dat principe wil niet zeggen dat de Kerk zich niet over onderwerpen mag uitspreken die op de politieke agenda staan. In veel landen bestaat er echter nog een nauwe band tussen Kerk en staat, geregeld in een concordaat, ook wat betreft het huwelijk. Als de staat bijvoorbeeld een kerkelijk huwelijk erkent als burgerlijk huwelijk, wat in angelsaksische landen het geval is, maar dan plots eenzijdig het huwelijk gaat herdefiniëren, levert dat een dubbelzinnige situatie op. Vandaar a proposal to remove the state from celebrating marriages.

Dit maar om aan te tonen dat er nog veel meer — en zinvollere — punten zijn om op de synode over na te denken, dan het al dan niet toelaten van hertrouwde echtgescheidenen tot de communie!

Verwante onderwerpen...

• De synodevader...

  ⊕ De kerk houdt in oktober haar synode over het gezin. Elk land vaardigt dan één of meer bisschoppen af en die bespreken …

• De vaart van de Geest

  ⊕ Met de herdenking van de opening van het tweede vaticaans concilie, 60 jaar geleden, werd er weer heel wat gespind op de …

• Synodale verwachtingen

  ⊕ Net iets meer dan een jaar geleden publiceerde mgr. Bonny een brief met persoonlijke verwachtingen voor de synode over …

• Kaspers "weg van penitentie"

  ⊕ Synode 2014-2015 Het jaar is nog maar net begonnen, en het is weeral maart. Nog maar even en de zomervakantie begint en …

• Quantummoraalleer, een analogie tussen kerkleer en mechanica

  ⊕ De debatten over de fameuze voetnoot in Amoris Laetitiae, met de dubia van de kardinalen als meest sprekende uiting, …