Veerkracht

200. Vrijdag na het octaaf van Hemelvaart

„Mogen deze onbevlekte offeranden ons zuiveren, o Heer, en onze geest de kracht verlenen der hemelse genade” (offergebed der mis). Het Latijnse woord vigor dat met „kracht” werd vertaald betekent eigenlijk iets meer. Het heeft zo ongeveer de zin van veerkracht, de steeds zich vernieuwende sterkte van het leven zelf, dat tegen de verdrukking in groeit en in zichzelf de bron bezit van herstel en ontplooiing. wij bidden dus met de Kerk dat ons doro het heilig offer een bovennatuurlijke ( superna ) vitaliteit der genade moge worden geschonken. Hoezeer hebben wij deze van node!

1. Hoezeer ondervinden wij allen, dat wij kinderen van Eva zijn, die in dit tranendal de gestalte dragen van de aardse mens! Een voortdurende, tegelijkertijd sterke en meegevende beweging van onze wil is noodzakelijk om standvastig te streven naar het lichtende ideaal, dat Gods goedheid ons in Jezus Christus heeft gesteld. Maar zulk een constante streving strookt niet met de beweeglijkheid van onze natuur, die als alle aan de stof gebonden leven haar ups en downs kent en de inzinkingen van haar vitaliteit. Het is daarom ook dat wij bidden moeten om een bovennatuurlijke levenskracht, die ons door de overvloed van Gods genade wordt verleend. Het onophoudelijk geven der liefde, de nimmer eindigende strijd tegen onze verkeerde neigingen, het altijd voorwaarts willen reiken in de ren naar het hemelse einddoel matten ons af. Wij hebben soms het gevoel niet langer meer te kunnen en dit gevoel is zeer reëel. Onze natuur kán het ook niet aan en God laat ons allen dit ervaren, opdat wij de waarheid zouden erkennen van Christus' woord: „Zonder Mij kunt gij niets” , — opdat als wij ons hebben vernederd (nadat wij vernederd zijn ) en voor Hem onze hulpeloosheid beleden, wij verder zouden gaan, steunend op Hem alleen. Want wij zijn hardleers. Het duurt zo lang voor de meesten van ons hebben ingezien hoe letterlijk waar dit woord van Jezus is. Pas op de bodem van zulk een nederigheid, die ontmoediging insluit en die bestaat in de aanvaarding van zichzelf, is de geestelijke veerkracht mogelijk waarvan het gebed spreekt. Zolang wij niet werkelijk nederig zijn geworden, bestaat altijd de mogelijkheid van gekwetste hoogmoed en moedeloosheid. Zolang wij niet geestelijkerwijze dit diepste punt hebben bereikt en vrede hebben met de begrenzingen van onze individuele natuur, kan onze vermeende kracht worden gebroken en is het zelfs heilzaam dat zij gebroken wordt.

2. Wanneer wij ons zeer moe gevoelen en als met walg voor al het geestelijke vervuld of hopeloos lauw en leeg en dodelijk gewond door onze nooit ophoudende nederlagen, bezitten wij een eenvoudig en krachtdadig middel om in de liefde tot God te volharden. Het is een middel dat ook de grootste heiligen nooit hebben versmaad en dat hen wellicht meer gesterkt heeft dan alle andere tezamen. Ik bedoel de beschouwing van onze gekruisigde Heer. Wanneer een mens die God eerlijk wil beminnen zich in de geest voor het kruis van Jezus plaatst en met geloof en tederheid de Zaligmaker beschouwt, verstommen alle verontschuldigingen waarmee hij zijn lafheid of zijn hoogmoed zou willen goedpraten. Wij kunnen dan alleen maar beschaamd zijn en nederig en overgegeven, wetend dat alle lijden niets is, vergeleken bij zijn smart, en dat al onze moeheid verdwijnt voor de uitputting van zijn gemartelde ledematen en dat Hij al onze zonden en gebreken opheft.

De beschouwing van Jezus' kruis belet ons menselijk en gemakzuchtig te denken. Wanneer wij ons bewegen op het plan van de rationele zedenleer en het alleen maar nuchtere verstand, vindt ons egoïsme licht redenen om offers te weigeren en ontmoedigd te worden. Maar als wij met Maria onder het kruis staan, voelen wij ons weerloos en worden de redeneringen en bedenkingen van de zelfzucht ontzenuwd door de werkelijkheid van liefde en lijden. Wij hervinden onze veerkracht, wij vinden vertrouwen, liefde. Wij zullen minstens geraken tot de nederige erkenning en aanvaarding van onze ellende en van de overgrote ontoereikendheid van onze liefde en dit is wellicht de hoogste wijsheid, waartoe een mens op aarde kan geraken. Daarom blijft de beschouwing van het kruis immer heilzaam, ook in de tijd dat wij ’s Heren Hemelvaart herdenken en de kracht van zijn Geest verwachten. Want het is de Geest van de gekruisigde Jezus, die wij hopen te ontvangen.

Willem Grossouw

Over Innerlijk Leven - Abonneren per email (dagelijks van 30/11/2014 tot 29/11/2015)