Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof

Verheerlijkt lichaam

 Jul 3, 2014    3 min read
blog

We gaan nog wat verder met tot-nadenken-aanzettende-geloofsverbeeldingen. Vandaag, 3 juli, toepasselijk met een schilderij van de ‘ongelovige Thomas’, de apostel die zijn collega’s niet op hun woord wilde geloven dan Jezus was verrezen, want hij huldigde het motto “eerst zien, dan geloven”.

De ongelovige Thomas De ongelovige Thomas

Buiten de eigentijdse enscenering en de schreeuwerige kleuren is er nog iets dat in het schilderij in het oog springt. Thomas legt zijn hand in Jezus' zijde om de wonde te voelen, maar er is helemaal geen wonde te zien!

Ik heb geen idee of de kunstenaar daarmee iets bedoelde (ik kan trouwens niet meer terugvinden van wiens hand het werk is). Een automatische reflex bij dit soort ongerijmdheden is: bronnen nakijken. En wat blijkt? In het evangelieverhaal wordt helemaal niet verteld dat Thomas zijn handen daadwerkelijk in Jezus' zijde legt! Hier is het verhaal:

Tomas, een van de twaalf, ook Didymus genaamd, was er niet bij toen Jezus kwam. De andere leerlingen vertelden hem: ‘We hebben de Heer gezien.’ Maar hij zei: ‘Ik wil zijn handen zien, met de gaten van de spijkers erin; ik wil ze met mijn vingers voelen. Ik wil met mijn hand de opening in zijn zijde voelen. Anders geloof ik niet.’ Acht dagen later waren de leerlingen weer bijeen, en nu was Tomas erbij. Hoewel de deur op slot was, kwam Jezus. Ineens stond Hij in hun midden en zei: ‘Vrede!’ Vervolgens richtte Hij zich tot Tomas: ‘Kijk maar, hier zijn mijn handen; kom nu maar met je vinger. En kom met je hand om de opening in mijn zijde te voelen. Wees niet langer ongelovig, maar gelovig.’ Hierop zei Tomas: ‘Mijn Heer! Mijn God!’ Jezus zei: ‘Omdat je Me gezien hebt geloof je? Gelukkig zij die zonder gezien te hebben toch tot geloof komen.’

 

Bij de eerste verschijning aan de andere leerlingen op Pasen, waar Thomas dus niet bij was, is het verhaal eenduig:  “Jezus zei: ‘Vrede!’ Na deze groet toonde Hij hun zijn handen en zijn zijde." Daarover ingelicht, kondigt Thomas aan dat hij pas zou geloven als hij de wonde kon voelen. Maar als op beloken Pasen Jezus werkelijk voor hem staat, hoeft Die maar —met ironische uitdagendheid?— te zeggen “kom met je hand om de opening in mijn zijde te voelen”, of Thomas schreeuwt zijn geloof al uit… zonder daadwerkelijk te voelen? zonder daadwerkelijk te zien?

Laat ons dat nu maar in het midden laten. Wat de kunstenaar waarschijnlijk wilde verbeelden is het spanningsveld tussen waarnemen en geloven en dat in relatie tot de leer dat Jezus is verrezen met een ‘verheerlijkt lichaam’, net als wij allen ooit zullen verrijzen. Dat verheerlijkt lichaam is een lichaam zoals het in de Hemel zal zijn, en dus vrij van alle gebrek of onvolmaaktheid. Het schilderij laat dat goed zien, want het is eigenlijk onlogisch dat Jezus' verheerlijkte lichaam nog tekenen zou tonen van zijn lijden.

Wat ook de bedoeling van de kunstenaar is geweest, dit is een werk dat perfect illustreert hoe moeilijk het is gelovig te zijn: haast moeilijker dan ongelovig te zijn!

Verwante onderwerpen...