Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof

De zwijgende paus leert ons een lesje

 Sep 6, 2018    3 min read
blog

“Ergernis” is in de geloofsleer een woord met een heel specifieke betekenis. “Ergernis geven” betekent “tot zonde aanzetten”: iemand kan door jou tot zonde aanzetten (“ergernis geven”), maar het kan ook zijn dat je jezelf tot zonde brengt (“zich ergeren”). Jezus keurt beide sterk af en gebruikt harde beelden om dat uit te drukken.

Ergernis geven: Maar wie één van deze kleinen die op Mij vertrouwen ten val brengt, kan beter met een molensteen om zijn nek in volle zee gegooid worden

Mt 18:6

Zich ergeren: Maar als je rechteroog je doet struikelen, ruk het dan uit en gooi het weg. Want het is beter voor je dat een van je ledematen verloren gaat, dan dat heel je lichaam in de hel wordt gegooid. En als je rechterhand je doet struikelen, hak haar dan af en gooi haar weg. Want het is beter voor je dat een van je ledematen verloren gaat, dan dat heel je lichaam naar de hel gaat

Mt 5:29-30

Welnu: het zwijgen van de paus over de aantijgingen van mgr. Viganò, ergert me. Ik ben er echter nog niet uit of dit een casus is van het eerste geval, dan wel van het tweede.

In de media wordt gelukkig veel energie gespendeerd, vooral door twitteraars wiens accountnaam eindigt op de letters sj, om mijn ergernis weg te nemen. Ik lees berichtjes op Twitter waarin met grote bewondering wordt gesproken over het zwijgen van de paus, aan de hand van spirituele boekjes die hijzelf nog schreef in de jaren ‘90, of van de geestelijke oefeningen van Sint Ignatius of of van het voorbeeld van Onze Heer Jezus Christus zelve.

Ik begrijp wel de waarde van het zwijgen onder valse beschuldigingen als verheven vorm van christelijke waardigheid, maar je moet ook niet overdrijven.

Als ik me nog steeds ongemakkelijk voel, ligt dat niet zozeer in de vraag of de paus dit of dat nu al dan niet wist, want schuldfetisjisme is niet christelijk. Wat me het meest bevreemdt is de dubbelzinnigheid van de hele situatie.

Het voelt zo anders.

Tot voor kort werd over het toedekken van misbruik altijd gezegd dat de kerk van hoog tot laag met de grootste openheid tewerk gaat en dat kennis verzwijgen zonde is. En nu is zwijgen plots een deugd geworden?

Tot voor kort heeft paus Franciscus nooit een blad voor de mond genomen als hij kritiek kreeg en schuwde hij harde woorden niet tegenover gelovigen die hem niet liggen. En nu is het zwijgen plots raadzaam om verdeeldheid te vermijden?

Tot voor kort was het bon ton het primaatschap van de paus te relativeren en hem vooral niet te verheffen als een plaatsvervanger van Christus. En nu wordt hij in zijn weigering verantwoording af te leggen over zijn functioneren in zijn ambt, als een alter Christus voorgesteld.

Hoe bevreemdend ook, de paus heeft niet echt een andere optie, indien hij inderdaad niet op de hoogte was van het misbruik door McCarrick. Het is immers moeilijk, zoniet onmogelijk om sluitende bewijzen voor te leggen die aantonen dat je ergens niet van op de hoogte was. Als hij daarentegen wel op de hoogte was, ware het een betere zet geweest over te gaan tot een groot mea culpa. Misschien wil hij door te zwijgen de weg  openhouden om daartoe alsnog over te gaan?

Het lijkt erop dat dit verhaal nog zal worden vervolgd. Wat ook de afloop weze, we genieten nu de volle smaak van een jezuïtisch pontificaat!

Verwante onderwerpen...