Geloven Leren

Opinie en tools voor wie begaan is met het katholieke geloof

Gedaan met synodaal metaklagen, het werkdocument krijgt mijn onderscheiding

 Nov 6, 2022    13 min read
blog

Op 27 oktober is het Werkdocument voor de Contintentale Fase van de Synode over Synodaliteit gepubliceerd.

Allereerst een praktische bemerking: de publicatie is uitsluitend beschikbaar als PDF. Dat werkt niet gemakkelijk om het document te bestuderen, dus ik heb de tekst omgezet in een verwerkbaar formaat. Die technische ingreep maakt het document daarom niet gemakkelijker verteerbaar.

De tekst bulkt van de querulante passages, waarin geklaagd wordt over wat er in de Kerk, in haar leer en haar praktijk, allemaal verkeerd is. Daar staat tegenover dat de tekst zichzelf presenteert als de condensatie van een verscheidenheid aan gerapporteerde gevoelens van miljoenen katholieke gelovigen, die het verlangen en de hoop uitdrukken om twee ambitieuze doelstellingen te bereiken: (1) hoe kan de Kerk het evangelie verkondigen, overeenkomstig de zending (“mission” is het belangrijkste stokwoord in de tekst) die haar toevertrouwd is en (2) wat zijn de stappen waartoe de Heilige Geest (vaker aangeduid als “Spirit” dan als “Holy Spirit”) ons uitnodigt om te groeien tot een synodale Kerk.

De meeste commentaren op het werkdocument die ik tot nu toe las, zijn euforisch zoniet extatisch, alsof het de Heilige Geest is die rechtstreeks tot ons spreekt, hoewel de meeste commentatoren gelukkig het voorbehoud maken dat het document slechts het materiaal verschaft waarop bisschoppen en experten met diverse kwalificaties het proces van onderscheiding nog moeten toepassen. Deze onderscheiding zal uitmaken welke gevoelens overeenstemmen met de Heilige Geest en welke niet.

Eerste lezing

In een eerste lezing was ikzelf, zoals verwacht, geïnciteerd door de querulante passages, die voornamelijk op twee thema’s hameren: ten eerste wordt er danig geklaagd over het leiderschap van de clerus en de discriminatie van vrouwen in dat leiderschap (over celibaat wordt er merkwaardig genoeg nauwelijks gerept). Ten tweede klaagt het document aan dat de Kerk veel mensen buitensluit, in de opsommingen zowat elke categorie mensen noemend die niet voldoet aan de klassieke gender- of gezinsvorm. Dat riedeltje ken ik al van buiten.

Vermits het in dit document om de neerslag van gevoelens gaat, ontbreekt elke redelijke onderbouwing, tenzij de suggestie dat het om de wil van de Heilige Geest gaat, of elke praktische visie op de hoedanigheid van de verwelkoming van de buitengeslotenen, tenzij dat het een nieuwe levenswijze behelst waarin iedereen zich protagonist (hoofdrolspeler) voelt. Deze passages, ontdaan van hun klagerigheid, zijn idealistisch en hooggestemd, maar een concrete meerwaarde vind ik er (persoonlijk!) niet in, vermits zulke idealen wel vaker gratuit verwoord worden.

Tweede lezing

Toch voelde ik de noodzaak iets over het document neer te schrijven, maar niet slechts te klagen over het klagen, want metaklagen heb ik nu al genoeg gedaan. Daarom markeerde ik tijdens een tweede lezing alle passages waaruit ikzelf wél hoop putte. Die volgen hieronder, opgehangen aan de inhoudsopgave en voorzien van een korte persoonlijke reflectie.

Introduction

Millions of people all over the world have been involved in the Synod’s activities.

Er zijn gelovigen die leven als een kluizenaar en anderen die zich dagelijks minddenin een gelovige gemeenschap bewegen en tientallen mensen ontmoeten. Eender in welke context geldt voor elke gelovige dat hij deel uitmaakt van een immense gemeenschap zielen, zelfs over de dood heen (het is net Allerzielen geweest!), die verlangen naar Gods heil dat de Kerk in de wereld brengt.

Allow the Church to proclaim the Gospel in accordance with the mission entrusted to Her; and what steps does the Spirit invite us to take in order to grow as a synodal Church?

De missie van de Kerk is het werkzaam instrument te zijn van Gods heilsplan. Het evangelie van Jezus Christus' dood en verrijzenis is het fundament van ons heil. De Heilige Geest woont in elke gelovige en is de bron van van de gaven van wijsheid, verstand, inzicht, sterkte, kennis, ontzag en liefde voor Gods naam, die we nodig hebben om zelf actief deel uit te maken van die missie.

A depth of faith, vitality of hope and energy of charity overflows from the contributions.

De belangrijkste deugden die we ons eigen maken zijn de goddelijke deugden van geloof, hoop en liefde.

The ultimate purpose is not to produce documents but to open horizons of hope for the fulfilment of the Church’s mission.

De kracht waarmee de Kerk haar missie vervult zal uiteindelijk afhangen van de kracht van die deugden in haar gelovigen, die deze teksten naar voor brengen.

General Assembly of the Synod of Bishops, which will be held from 4 to 29 October 2023, will carry out their discernment.

De bisschoppen hebben als uitzonderlijke taak te onderscheiden of de gevoelens die de gelovigen geuit hebben, voortkomen van de Heilige Geest.

It is theological in the sense that it is loaded with the exquisitely theological treasure contained in the experience of listening to the voice of the Spirit enacted by the People of God, allowing its sensus fidei to emerge.

De bisschoppen beschikken daarmee over een extra zintuig, dat peilt naar het geloof dat leeft onder de katholieken. Na hun onderscheiding van de gevoelens, kunnen waarheden ontdekt worden die van theologische waarde zijn.

It is also a theological document in the sense that it is orientated to the service of the Church’s mission: to proclaim Christ who died and rose again for the salvation of the world.

Waarheden die passen in de theologie van de missie van de Kerk: verkondigen dat Christus verrezen is uit de dood voor redding van de wereld!

What emerges is a profound re-appropriation of the common dignity of all the baptized. This is the authentic pillar of a synodal Church and the theological foundation of a unity which is capable of resisting the push toward homogenization.

Christus' opdracht was tweeledig: verkondiging en doopsel. Vanuit dat doopsel ontleent elke gelovige, onafgezien van zijn aard of karakter, zijn gebreken of talenten, dezelfde waardigheid.

Listening appears here not as an instrumental action, but as the assumption of the basic attitude of a God who listens to his People.

In de kerkelijke gemeenschap gaan gelovigen met mekaar om vanuit die even-waardigheid van het doopsel.

The construction of concrete possibilities for living communion, participation and mission through structures and institutions inhabited by people properly formed and sustained by a living spirituality.

Als organisatie heeft de Kerk mensen nodig die niet alleen voor hun taken gevormd zijn, maar die zichzelf een geestelijk leven ontwikkeld hebben.

The DCS will be understandable and useful only if it is read with the eyes of the disciple, who recognizes it as a testimony to the path of conversion toward a synodal Church.

In een geestelijk leven neemt de gelovige de rol aan van leerling, die bereid is zich te bekeren. Met deze bereidwilligheid zullen de kerkelijke leiders dit document lezen.

A Church that learns from listening how to renew its evangelizing mission in the light of the signs of the times, to continue offering humanity a way of being and living in which all can feel included as protagonists.

Op die manier moet de Kerk leren uit de actuele gevoelens waarmee gelovigen worstelen, om elke gelovige adequaat te kunnen helpen zijn levenswijze te richten op het doel van de zaligmaking.

1. The experience of the synodal journey

The reports sent by Churches across the world give voice to the joys, hopes, sufferings and wounds of Christ’s disciples. In their words we hear resonate what lies at the heart of all humanity.

De gemeenschap van gelovigen, hoe verscheiden we ze in onze eigen parochie al kunnen ervaren, is even veelzijdig als de mensheid op zich. Toch vinden gelovigen bij mekaar dezelfde gevoeligheden terug, als ze met mekaar in gesprek gaan.

1.1 “The fruits, the seeds, the weeds of synodality”

“Despite the continuous cases of kidnapping and violence recorded, the reports of the Dioceses express the joy of those who were able to actively participate in this first phase of the Synod”

Voor ons moeilijk voor te stellen, maar in sommige landen is het levensgevaarlijk voor gelovigen mekaar te ontmoeten!

People could realize the true nature of the Church.

Nochtans is het essentieel voor de Kerk dat gelovigen samen met mekaar optrekken.

1.2 Our common baptismal dignity

It is important for all who have received the blessing of baptism to walk together, sharing and discerning the guidance of the Holy Spirit who calls them.

Gelovigen die willen luisteren naar de Heilige Geest die in hen spreekt, moeten ook luisteren naar mekaar, want dan horen we diezelfde Geest sterker roepen.

2. Listening to the Scriptures

3. Towards a missionary synodal Church

The dynamic of home and exile, of belonging and exclusion, is felt as a tension in the reports.

Luisteren naar de Heilige Geest is moeilijk, want vaak zegt Hij zaken die haaks staan op onze persoonlijke gevoelens en inzichten.

It is an experience of Babel and not Pentecost.

Als anderen tot ons spreken in de taal van de Heilige Geest, lijkt het alsof we die taal niet verstaan.

The call is to live better the tension of truth and mercy, as Jesus did […]. The dream is of a Church that more fully lives a Christological paradox: boldly proclaiming its authentic teaching while at the same time offering a witness of radical inclusion and acceptance through its pastoral and discerning accompaniment”.

De Waarheid van Christus is in ons leven in deze wereld altijd een vorm van tegenspraak. Enerzijds verlangen en streven naar het volmaakte van zijn Leer en anderzijds bereid zijn het onvolmaakte te herkennen en er middenin te gaan staan.

3.1 Listening that becomes welcoming

An option for young people, people with disabilities and the defence of life

Carry out educational work among women who are called upon to make a responsible choice when going through a difficult time in their lives, with the aim of preserving and protecting the lives of unborn children and preventing abortion; to care for women with post-abortion syndrome.”

De bescherming van het ongeboren leven is daarvan een voorbeeld. Hoe gruwelijk het idee van abortus voor een gelovige ook is, het is zijn taak de moeders die ervoor kiezen bij te staan en te ondersteunen, ook na hun keuze.

Listening to Those who Feel Neglected and Excluded

Listen to those who feel exiled from the Church.

Het spanningsveld dat de tegenspraak van Christus' leer optrekt, veroorzaakt bij velen een gevoel van uitgeslotenheid.

Feel a tension between belonging to the Church and their own loving relationships, such as: remarried divorcees, single parents, people living in a polygamous marriage, LGBTQ people, etc.

Gelovigen die ertoe gebracht worden de huwelijksband te verbreken of buiten het huwelijk de liefde te zoeken, voelen vandaag bijzonder sterk dit spanningsveld.

3.2 Sisters and brothers for mission

Hence the importance of returning to the essence of Christian life and of our first love, and returning to our roots as the first communities; that is to say, where all things were held in common”.

De eerste gemeenschappen bestonden uit mensen die er stuk voor stuk bewust voor kozen hun oude leven te verlaten om te behoren tot de christengemeenschap.

The Holy Spirit is pushing for the renewal of our strategies, commitments, dedication and motivation so that we can walk together and reach those who are farhest away.

Die eerste gemeenschap bezat de volledige toewijding die noodzakelijk is om te reiken tot wie ver verwijderd is van het geloof.

A Church that looks at humanity and offers it more than a doctrine or a strategy, an experience of salvation, a ‘coup of gift’ that responds to the cry of humanity and nature.

De toewijding van die eerste gemeenschap heeft de Kerk vandaag nodig, want met haar Leer alleen is ze niet in staat de mensheid te verwonderen over de gave die erin besloten ligt en die resoneert met haar natuur.

The Church’s mission in today’s world.

The message of the Gospel that the Church is charged to proclaim must also convert the structures of sin that hold humanity and creation captive.

Zo’n Kerk kan door verkondiging van het Evangelie de banden van de zonde breken waarin de Schepping gevangen zit.

Walking together with all Christians.

Cultural contexts

Cultures, religions and dialogue

3.3 Communion, participation, and co-responsibility

Beyond clericalism

They also voice the desire for better formed, better accompanied and less isolated priests.

Priesters heeft de Kerk nodig, die door betere vorming en begeleiding en onderlinge steun zich volledig kunnen inzetten voor hun bijzondere taak.

They express a deep and energetic desire for renewed forms of leadership – priestly, episcopal, religious and lay – that are relational and collaborative, and forms of authority capable of generating solidarity and co-responsibility.

De leiders van de Kerk, of het priesters zijn, bisschoppen, religieuzen of leken, zijn profeten die hun autoriteit gebruiken om gelovigen bereid te maken zichzelf te geven voor het project van het Koninkrijk.

Rethinking women’s participation

It is clear that the Church must find ways to attract men to a more active membership in the Church

De moed om een belegerde Waarheid te verdedigen, het leiderschap om een in de ogen van de wereld onbereikbaar ideaal als doelstelling voorop te stellen, de strijdbaarheid om het kwaad van de zonde te bevechten, dit alles met het charisma van de profeet, als de Kerk deze opdrachten tot de hare maakt, kan ze meer mannen motiveren zich te engageren voor het geloof en voor het priesterschap.

Charisms, vocations and ministries

3.4 Synodality takes shape

For there to be synodality, the presence of the Spirit is necessary, and there is no Spirit without prayer.

Als we de stem van de Heilige Geest willen horen, die gelovigen verbindt als ze samen Kerk zijn, hebben we allereerst behoefte aan gebed.

Structures and institutions

Formation

Spirituality

3.5 Synodal life and liturgy

The reports emphasise in many ways the deep link between synodality and liturgy: “In ‘walking together’, prayer, devotion to Mary as a missionary disciple listening to the Word, lectio divina and liturgical celebration inspire the purpose of belonging”

Het belangrijkste gebed van de kerk is de liturgie. In het gemeenschappelijk gebed van de liturgie welt in het hart van de gelovige een gevoel van bestemdheid op.

Roots that reach deep

The bond of many baptised people with the Church passes above all through the phenomenon of popular religiosity. […] Many people consider it a sign of belonging to the Church; for this reason, we must promote and evangelise [it], with a view to a more intense participation and a conscious incorporation into Christian life.

Volksdevotie en vrome praktijken zijn een toegankelijke veruiterlijking de verbondenheid van gelovigen met de Kerk. Door ze te bevorderen en ze evangelisch te onderbouwen, worden ze de basis voor een bewust geestelijk leven.

Managing tensions: renewal and reconciliation

A synodal style of celebrating

The third calls for a renewed liturgical formation, to address a problem reported by many reports, namely the incomprehensibility of the language normally used by the Church.

De synodale Kerk zoals die hierboven naar voor is gekomen, die zich begeesterd weet door de Heilige Geest, die zich in toewijding aan het geloof vergelijkt met de eerste christengemeenschappen, die dichter staat bij Pinksteren dan bij Babel, laaft zich aan de woorden van een liturgie die gegrondvest is in de eeuwenlange, zeg maar millennialange werking van diezelfde Heilige Geest die haar nu bezielt, woorden die onbegrijpelijk zijn in deze wereld, maar betekenissen hebben die werkelijkheid zijn in het Koninkrijk.

De liturgie van de Kerk

4. The next steps

4.1 A journey of conversion and reform

A permanent state of mission: meeting and listening to each other, dialogue, reflection, discernment together are all actions with positive effects in themselves, but they are not understandable if they are not directed at pushing us to go beyond ourselves and our communities of reference in order to carry out the mission entrusted to us as Church.”

Deze synodale Kerk is het beeld van de strijdende Kerk, in verbondenheid met de lijdende Kerk en de triomferende Kerk, waarin zielen niet alleen het beste geven van zichzelf, maar de kracht vinden zichzelf veruit te overtreffen en zo het Rijk Gods op aarde te vestigen in het vooruitzicht van de Laatste Dag.

4.2 Methodology for the Continental Stage

Key stages in the process

Dit is het resultaat van mijn onderscheiding, toegepast op het Werkdocument voor de Contintentale Fase van de Syonde over Synodaliteit. Ik ben benieuwd of de bisschoppen er dezelfde rijke vruchten uit zullen plukken!

Verwante onderwerpen...